Suplementy, których używamy w diecie barf są naturalnymi źródłami tych wszystkich związków, których braki występują w diecie opartej na produktach sklepowych.
Obok źródeł kwasów nienasyconych z rodziny omega 3, obowiązkowe są drożdże browarnicze, krew (hemoglobina i osocze) oraz algi morskie.
1. Drożdże browarnicze
To dokładniej szczep Sacharomyces cerevisiae, który wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym, paszowym, farmaceutycznym, a także kosmetycznym. Wysuszone, zabite komórki drożdży dostarczają wielu cennych składników.
Drożdże są przede wszystkim doskonałym i naturalnym źródłem selenu, pierwiastka będącego mikroelementem niezbędnym do prawidłowego przebiegu szeregu szlaków metabolicznych w organizmie. Selen jest dość silnym przeciwutleniaczem niezbędnym do utrzymania zdrowia skóry, pięknej okrywy włosowej oraz silnych pazurów. Jego niedobory odbijają się w osłabieniu funkcji układu odpornościowego i działania układu nerwowego. Selen jest także jednym z czynników odpowiedzialnych za odpowiednio wysoką liczebność, ruchliwość i żywotność plemników. W drożdżach selen występuje w formie chelatów aminokwasowych – selenometioniny oraz selenocysteiny. Są to naturalne, bezpieczne i dobrze wchłanialne formy selenu o wysokiej biodostępności. Dla porównania – karmy komercyjne są fortyfikowane seleninem sodu, który jest słabo przyswajalny, szkodliwy, a w przemyśle na jego bazie produkowane są środki owadobójcze. Komórki drożdży są bogate w witaminy z grupy B. Szczególnie ważna jest biotyna, witamina B1, B2 oraz B6.
Betaglukan zawarty w komórkach Saccharomyces cerevisiae jest jednym z najbardziej znanych i skutecznych stymulatorów układu odpornościowego nieswoistego. Ma zdolność do aktywacji makrofagów w ciągu 72 godzin od podania.
Drożdże, które podajemy psu powinny być martwe (podanie żywych powoduje nadmierną fermentację w jelitach a ta może prowadzić do skrętu), w kolorze od jasnobeżowego do jasno brązowego, o świeżym zapachu piwa / chleba. Nie wolno psu podawać drożdży selenowanych przeznaczonych dla bydła i koni, gdyż poziom tego pierwiastka w produkcie wzbogaconym znacznie przekracza poziomy bezpieczne dla psów. W związku z powyższym zawsze wybieraj produkt dedykowany dla psów i kotów!
Dawkowanie drożdży ma szeroki zakres 1-3% masy pokarmu surowego i jest tak naprawdę zależne od indywidualnych cech zwierzęcia. Są psy, które dobrze tolerują w pokarmie wysokie ilości, są takie, które reagują nawet na 1% biegunką. Ilość podawanych drożdży należy indywidualnie dobrać do psa i jego wymagań.
Drożdże można podawać z mięsem, rozpuścić w niewielkiej ilości wody lub wymieszać z tłuszczem. W ofercie są dwa produkty – drożdże standard oraz drożdże z wyizolowanym ze ścian komórkowych 20%-wym poziomem betaglukanów, które są dobrym rozwiązaniem w okresie obniżonej odporności czyli wiosną i jesienią, a także dla psów z osłabionym układem odpornościowym.
2. Hemoglobina i osocze
W codziennej diecie naszych psów, opartej na produktach dostępnych w sklepie, brakuje krwi, która w normalnych warunkach jest integralną częścią pokarmu psowatego drapieżnika. Podczas uboju krew jest spuszczana. Jej obecność w mięsie jest niepożądana gdyż jest nieestetyczna, a przede wszystkim mocno skraca trwałość mięsa. Krew jednak jest bardzo cennym składnikiem spożywczym (wędliny), farmaceutycznym oraz paszowym.
Hemoglobina i osocze to produkty, które są źródłem białka o bardzo wysokiej wartości biologicznej. Poziom białka bogatego w aminokwasy egzogenne w obu produktach sięga powyżej 90% masy suchej. Krew jest także bogata w makro i mikroelementy, a także pierwiastki śladowe jak: żelazo w postaci hemowej (dobrze przyswajalne i wysoko biodostępne dla organizmu), miedź, mangan, cynk. Erytrocyty są w organizmie komórkami zawierającymi najwyższe stężenie selenu. Krew to także witaminy, kwasy tłuszczowe oraz glukoza. Osocze dodatkowo zawiera immunoglobuliny stymulujące układ odpornościowy związany z jelitami.
Suszona hemoglobina ma kolor bordowy, jest bardzo sypka i pylista, ma charakterystyczny słodki zapach krwi. Suszone osocze ma barwę jasno kremową aczkolwiek dopuszczalne jest zabarwienie lekko różowe. Jest sypkie i pyliste o słodkim zapachu krwi.
Aby otrzymać krew pełną należy zmieszać 4 części hemoglobiny z 1 częścią osocza i z takiej mieszaniny dawkować maksymalnie 10g na 1 kg surowego lub gotowanego pokarmu (w przypadku pokarmu gotowanego ilość obliczamy według masy produktów przed obróbką termiczną). Właściwe dawkowanie jest zależne od produktów znajdujących się w diecie psa oraz cech indywidualnych takich jak: tolerancji organizmu oraz obecnego zapotrzebowania na żelazo (jest zmienne – zapotrzebowanie rośnie w okresie ciąży czy po przebyciu chorób i zabiegów związanych z utratą krwi). Im więcej w diecie słabo skrwawionego mięsa i podrobów, tym mniejsze będzie dawkowanie suplementów. Pamiętaj jednak, że dieta psa nie może opierać się na krwistych odpadach z ubojni. Dieta taka szybko odbije się na zdrowiu psa gdyż z jednej strony jest niedoborowa, z drugiej zaś nadmierne spożycie żelaza jest dla organizmu szkodliwe a toksyczność dotyczy przede wszystkim wątroby. Krew należy wprowadzać do diety tak jak i pozostałe suplementy stopniowo, powoli i począwszy od bardzo niskich dawek.
Przed podaniem mieszankę hemoglobiny i osocza należy rozrobić z wodą. W tym celu lejemy do miski niewielką ilość wody, a następnie posypujemy jej powierzchnię suplementem. Nie mieszamy łyżeczką, czekamy aż proszek się sam zawiesi. Proces zawieszania trwa kilka godzin. Ilość wody nie ma znaczenia. Mniejsza ilość wydłuży czas zawieszania i spowoduje że otrzymany roztwór będzie bardziej zawiesisty.
Jeżeli Twój pies zacznie wydalać czarne, przypominające sopel smoły odchody, odstaw na kilka dni z diety krew a po uzyskaniu prawidłowych odchodów zacznij jeszcze raz podając znacznie mniejszą ilość.
Pamiętaj! Jeżeli Twój pies ma niedoczynność tarczycy i przyjmuje hormony, nie podawaj tabletek łącznie z posiłkiem zawierającym krew. Zawarte w niej żelazo hamuje wchłanianie hormonu z tabletek.
3. Alga
To duże plechowce morskie i oceaniczne organizmy wielokomórkowe należące do brunatnic i krasnorostów, które ze względu na środowisko życia są bardzo bogate w makro, mikroskładniki oraz pierwiastki śladowe (w tym jod). Najpopularniejszą algą będącą suplementem diety surowej jest Ascophyllum nodosum. Zamiennie można stosować morszczyn. Najbogatszą jeżeli chodzi o jod jest Laminaria, jednak jej cena przeraża. Lithothamnium (krastorost) dla odmiany jest algą o wysokiej zawartości wapnia i wykorzystuje się ją do otrzymywania suplementu wapniowego.
Jod jest pierwiastkiem, który jest niezbędny do prawidłowej pracy tarczycy. Niedobory tego pierwiastka przekładają się na niskie poziomy hormonów tarczycy a to z kolei pociąga za sobą poważne problemy zdrowotne związane z zaburzeniami metabolizmu. Dochodzi do zaburzeń pracy serca a także układu nerwowego. Jod jednak jest niezbędny nie tylko do prawidłowych funkcji tarczycy. Niedobory u matki w okresie ciąży odbijają się na niedorozwoju umysłowym potomstwa w stopniu lekkim do średniego. Szczenięta takiej suki są także obciążone niedoczynnością tarczycy już na starcie swojego życia.
Odpowiednio wysoki poziom jodu w organizmie gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie gruczołu mlekowego (także w stanie spoczynkowym). Niedobory tego pierwiastka przyczyniają się do wzrostu ryzyka rozwoju guzów listwy mlecznej. Gruczoły mlekowe są drugim miejscem pod względem poziomu zmagazynowanego w organizmie jodu. Psy ze względu na szybki metabolizm mają znacznie wyższe zapotrzebowanie na jod niż człowiek. Sięga ono 40-50 mcg na kg mc na dobę, u intensywnie rosnących szczeniąt i szybko rozwijających się juniorów jest jeszcze wyższe. Wyższe zapotrzebowanie mają także suki w czasie ciąży i laktacji. Jod zawarty w algach jest efektywnie, szybko wchłaniany i wysoko biodostępny. Nadmiary w ciągu 24 godzin są wydalane z moczem. Przyjmuje się, że organizm jest prawidłowo wysycony jodem dopiero w momencie, gdy w dobowej zbiórce moczu zostaje wydalone min. 90% spożytego jodu. Niestety badania takiego u psów nie sposób przeprowadzić a badanie poziomu we krwi jest niewiarygodne (krew nie jest miejscem docelowym dla jodu, tylko środkiem transportowym a wartość tego pierwiastka wiele razy w ciągu doby waha się w bardzo szerokich granicach).
Algi podajemy z pokarmem roślinnym lub w postaci mieszanki na bazie tłuszczu. Algi należy podawać codziennie, nie tylko od czasu do czasu. Organizm nie ma zdolności skumulowania jodu w ilości wystarczającej na dłuższy czas.
Pamiętaj! Spirulina nie jest suplementem jodu, nie jest algą (jest to sinica) i nie może być stosowana jako alternatywa dla alg. Zawsze wybieraj produkty dedykowane psom i kotom, dobrze opisane (skład i czystość). Takie, których sam nie bałbyś się zjeść!